تحلیل فازی عوامل مؤثر بر توازن بین برابری آموزش عالی و توسعه اقتصادی در سطح کلان (یک رویکرد تطبیقی- کمی)

تدوین چارچوب نظری مکفی و آزمون تجربی آن برای احراز شرایط لازم و کافی توازن بین برابری در آموزش عالی و توسعه اقتصادی هدفی است که در این مقاله دنبال می­شود. در این پژوهش سعی بر این است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، سازوکارها و عوامل تأثیرگذار بر توازن بین توسعه اقتصادی و برابری در آموزش عالی در سطوح مختلف احصاء گردد. روش این مطالعه، تطبیقی- کمی بوده و مجموعه داده­های 48 کشور با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج شرایط لازم و کافی منفرد نشان داد که شروط انسجام اجتماعی، عام­گرائی، کنترل فساد، حاکمیت قانون، مردم­سالاری، ثبات سیاسی، صنعتی­شدن و جهانی­شدن اقتصادی هر یک به تنهایی شرط لازم و کارائی علمی شرط کافی بروز نتیجه (توازن برابری در آموزش عالی و توسعه اقتصادی) است. در علیت­های عطفی و ترکیبی، از میان مسیرهای متعدد علی، تنها یک مسیر علی بر اساس معیارهای کفایت نظری و تجربی (ضریب پوشش و سازگاری) دارای اهمیت نظری و تجربی لازم بود. در این مسیر علی، کارائی علمی، صنعتی ­شدن، حاکمیت قانون، مردم­سالاری و ثبات سیاسی در ترکیب با هم، مجموعاً علیت عطفی کافی را در بروز نتیجه مورد نظر (توازن برابری در آموزش عالی و توسعه اقتصادی) فراهم نمودند.